Opis
Dostępna liczba środków w perspektywie finansowej 2014–2020, przekraczająca 82 miliardy euro, z pewnością jest czynnikiem motywującym do rozpoczynania inwestycji, a niniejsza publikacja pomoże w sprawnej ich realizacji. Na bazie doświadczeń z wdrażania środków z poprzednich perspektyw i analizy aktualnych przepisów prawa wskazane zostały rozwiązania problemów, które nierzadko prowadzą do korekt finansowych lub uznania poniesionych wydatków za niekwalifikujące się do objęcia wsparciem.
Autorzy szczegółowo omówili:
- stosowanie przepisów o zamówieniach publicznych, w tym: zachowanie zasady konkurencyjności, korzystanie z trybów pozapodstawowych i zamówienia in-house,
- możliwe formy partnerstwa przy realizacji inwestycji – partnerstwo podmiotów publicznych, zarówno o jednorodnym, jak i niejednorodnym statusie, oraz partnerstwo publiczno-prywatne,
- kwalifikowalność wydatków – przesłanki uznania kosztu za kwalifikujący lub niekwalifikujący się do objęcia wsparciem, kwalifikowalność podatku VAT,
- zasadę zachowania trwałości projektu – wyłączenie obowiązku jej stosowania oraz przesłanki niezachowania trwałości.
Wiele uwagi poświęcono procesowi inwestycyjnemu, w szczególności w kontekście uregulowań dotyczących decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i nowelizacji ustawy Prawo budowlane. Wskazano, jak postępować w przypadku istotnego odstąpienia od projektu budowlanego oraz jak realizować projekty w ramach tzw. specustaw.
Opracowanie będzie przydatne dla wszystkich instytucji planujących pozyskanie funduszy europejskich na realizację nowych projektów infrastrukturalnych, a także dla beneficjentów w toku realizacji projektu.
Spis treści
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział 1. Kontrakty publiczne
1.1. Stosowanie przepisów o zamówieniach publicznych
1.1.1. Prymat trybów podstawowych
1.1.1.1. Uwagi wstępne
1.1.1.2. Zasada prymatu trybów podstawowych w pzp
1.1.1.3. Równorzędność trybów podstawowych
1.1.2. Stosowanie trybów pozapodstawowych i niekonkurencyjnych
1.1.2.1. Uwagi wstępne
1.1.2.2. Szczególne wymogi kwalifikowalności wydatków poniesionych na skutek udzielenia zamówienia w trybie pozapodstawowym
1.1.3. Zasada konkurencyjności
1.1.3.1. Zakres obowiązywania
1.1.3.2. Udzielenie zamówienia z pominięciem stosowania pzp
1.1.3.3. Szczególna regulacja szacowania wartości przedmiotu zamówienia przez beneficjentów nieposiadających statusu zamawiającego
1.1.3.4. Formalne spełnienie zasady konkurencyjności
1.1.3.5. Zmiana umowy oraz udzielenia zamówień dodatkowych i uzupełniających
1.1.3.6. Inne procedury
1.1.3.7. Przeciwdziałanie konfliktowi interesów
1.1.3.8. Dochowanie formalności – protokół z postępowania
1.1.4. Najczęściej występujące naruszenia w zamówieniach publicznych
1.1.5. Zamówienia in-house
1.1.5.1. Uwagi wstępne
1.1.5.2. Definicja legalna zamówienia publicznego ze szczególnym uwzględnieniem aspektu odpłatności
1.1.5.3. Zamówienie in-house w przepisach prawa polskiego
1.1.5.4. Zamówienie in-house w wyrokach TSUE
1.1.5.5. Zamówienie publiczne w rozumieniu pzp a zamówienie in-house
1.1.5.6. Zamówienia in-house po nowelizacji pzp
1.2. Wybór partnera do projektu
1.2.1. Partnerstwo podmiotów publicznych
1.2.2. Partnerstwo podmiotów publicznych o jednorodnym statusie
1.2.3. Partnerstwo podmiotów publicznych nieposiadających jednorodnego statusu
1.2.4. Partnerstwo podmiotów publicznych na podstawie umowy cywilnoprawnej
1.2.5. Partnerstwo podmiotów publicznych z podmiotami prywatnymi – procedura wyboru partnera do projektu
1.2.6. Wyłączenia w wyborze partnera do projektu
1.3. Partnerstwo publiczno-prywatne
1.3.1. Uwagi wstępne
1.3.2. Eksploatacja i utrzymanie przedmiotu PPP ze środków prywatnych (model PPP nr 1)
1.3.3. Partner prywatny projektantem, wykonawcą robót oraz operatorem (model PPP nr 2)
1.3.4. Partner prywatny odpowiedzialny za zaprojektowanie, wybudowanie, sfinansowanie oraz eksploatację powstałej infrastruktury (model PPP nr 3)
1.3.5. Równoległe finansowanie nakładów inwestycyjnych (model PPP nr 4)
1.3.6. Procedury właściwe do wyłonienia partnera prywatnego
Rozdział 2. Kwalifikowalność wydatków
2.1. Uwagi wstępne – kwalifikowalność projektu a kwalifikowalność wydatków
2.1.1. Ocena kwalifikowalności projektu
2.1.2. Ocena kwalifikowalności wydatku
2.1.2.1. Faktyczne poniesienie wydatku
2.1.2.2. Zgodność wydatku z obowiązującymi przepisami prawa
2.1.2.3. Zgodność wydatku z Programem Operacyjnym oraz ze Szczegółowym Opisem Osi Priorytetowych
2.1.2.4. Uwzględnienie wydatku w budżecie projektu
2.1.2.5. Poniesienie wydatku zgodnie z postanowieniami umowy o dofinansowanie
2.1.2.6. Niezbędność poniesienia wydatku do realizacji celów projektu i poniesienie go w związku z realizacją projektu
2.1.2.7. Dokonanie wydatku w sposób przejrzysty, racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów
2.1.2.8. Należyte udokumentowanie wydatku
2.1.2.9. Wykazanie wydatku we wniosku o płatność
2.1.2.10. Wydatek dotyczący towarów dostarczonych lub usług wykonanych albo robót zrealizowanych
2.1.2.11. Zgodność wydatku z innymi warunkami uznania go za wydatek kwalifikowalny
2.2. Etapy projektu właściwe dla oceny kwalifikowalności wydatków
2.3. Wydatki niekwalifikujące się do objęcia wsparciem
2.4. Obowiązek ponoszenia wydatków niekwalifikowalnych
2.5. Kwalifikowalność podatku VAT
2.5.1. Zasada kwalifikowalności podatku VAT
2.5.2. Beneficjent jako podatnik podatku VAT i podstawa do jego wsparcia
2.5.3. Częściowa kwalifikowalność podatku VAT
2.5.4. Kwalifikowalność podatku VAT a zakończenie projektu
2.5.5. Kwalifikowalność podatku VAT po wyroku TSUE z 29 września 2015 roku
2.5.6. Komunikat Ministerstwa Finansów
2.5.7. Kontekst nieprawidłowości systemowej
2.5.8. Kwestia kwalifikowalności podatku VAT a ustawa o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz zmianie ustawy o finansach publicznych
Rozdział 3. Zachowanie trwałości projektu
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Zachowanie trwałości projektu w perspektywie finansowej 2007–2013, a w perspektywie finansowej 2014–2020
3.3. Przesłanki niezachowania trwałości projektu z art. 71 ust. 1 rozporządzenia 1303
3.3.1. Pierwsza przesłanka niezachowania trwałości projektu (art. 71 ust 1 lit. a)
3.3.2. Druga przesłanka niezachowania trwałości projektu (art. 71 ust 1 lit. b)
3.3.3. Trzecia przesłanka niezachowania trwałości projektu (art. 71 ust 1 lit. c)
3.4. Okres zachowania trwałości projektu
3.5. Trwałość projektów miękkich
3.6. Wyłączenia obowiązku zachowania trwałości projektu
Rozdział 4. Proces inwestycyjny a dofinansowanie inwestycji z funduszy UE
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Obowiązek uzyskiwania decyzji administracyjnych w określonej kolejności, ze szczególnym uwzględnieniem uregulowań dotyczących decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
4.3. Udział organizacji społecznej w postępowaniu w kontekście czasu jego trwania i wpływu na zobowiązania beneficjenta zawarte w umowie o dofinansowanie
4.4. Obowiązki uczestników procesu inwestycyjnego a obowiązki generalnego wykonawcy i inżyniera kontraktu w kontekście ryzyka utraty części dofinansowania lub naruszenia dyscypliny finansów publicznych
4.5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jako kluczowe ryzyko w procesie inwestycyjnym
4.6. Nowelizacja ustawy Prawo budowlane – uproszczenia i pułapki dla nowych inwestycji
4.7. Inwestycje realizowane w trybach specustaw – uproszczenia a ochrona interesów osób trzecich
Załącznik nr 1
Załącznik nr 2